Zmiany temperatury i poziomu wilgotności powietrza mogą mocno wpływać na osoby cierpiące z powodów alergii oddechowych. Objawy alergii, często nasilające się podczas zmiany sezonu, takie jak katar, przekrwienie błony śluzowej nosa, kichanie i swędzenie (oczu i nosa) mogą przeszkadzać w codziennych czynnościach i uniemożliwiać normalne funkcjonowanie1,3.
Czy wiesz jednak, że oprócz wahań temperatury, istnieją również inne czynniki związane z pogodą, które mogą wpływać na alergię? Zmiany klimatyczne, a także zwiększone zanieczyszczenie powietrza, również mogą przyczynić się do nasilenia objawów alergii1,4.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak i dlaczego tak się dzieje, czytaj dalej. W tym artykule wyjaśnimy kluczowe dla osób walczących z alergią kwestie, tłumacząc związek pomiędzy alergiami, wahaniami temperatury i zmianami klimatycznymi. Podzielimy się również kilkoma naszymi wskazówkami, które pomogą Ci poczuć ulgę i żyć pełnią życia, bez spowalniającej Cię alergii.
Czy zmiany temperatury i wilgotności powietrza mogą wpływać na objawy alergii?
Czynniki środowiskowe, takie jak zmiana pór roku, wahania temperatury i wyższy poziom wilgotności powietrza, mogą wpływać na alergików. Przykładowo, kiedy następuje znaczny wzrost wilgotności powietrza (np. po obfitych opadach deszczu), występuje również wzrost ilości pleśni w środowisku. Pleśń, rodzaj mikroskopijnego grzyba, zawiera zarodniki, które – podobnie jak pyłki – są uwalniane do powietrza i mogą wywoływać różne objawy alergii. Zarodniki pleśni są najliczniejsze w czasie gorącej i wilgotnej pogody, ich ilość może też zwiększyć się w wyniku niewłaściwego czyszczenia klimatyzacji1,5,6.
Warto zauważyć, że nagły spadek wilgotności powietrza może również wpłynąć na Twoje drogi oddechowe, wysuszając je i sprawiając, że staną się bardziej podatne na reakcję na substancje alergizujące, grzyby, wirusy i bakterie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), idealny poziom wilgotności względnej wynosi od 40% do 70%. Organizm jest bardziej podatny na choroby układu oddechowego, gdy wskaźnik jest znacznie poniżej zalecanego poziomu (na poziomie 20% lub 30%)7.
Opady deszczu i silne wiatry podczas burzy mogą również na różne sposoby wpływać na objawy alergii u osób z alergiami sezonowymi. Ponieważ deszcz zwykle powoduje opadanie pyłków, może to tymczasowo złagodzić objawy, podczas gdy silny wiatr (np. w czasie burzy) może unieść pyłki i zarodniki w powietrze, a tym samym pozwolić im łatwiej się przenosić1,5.
Czy zmiany klimatyczne mogą nasilić objawy alergii?
Zgodnie z raportem National Wildlife Foundation oraz Asthma and Allergy Foundation of America globalne ocieplenie może potencjalnie nasilić objawy alergii u co najmniej 25 milionów Amerykanów. Ten raport przewiduje, że zmiany klimatu, jeśli nad nimi nie zapanujemy, mogą doprowadzić do wydłużenia okresów wegetacji wielu wywołujących objawy alergenów oddechowych – takich jak pyłki ambrozji i pyłki drzew – oraz alergenów skórnych, takich jak trujący bluszcz. Zauważono również, że sezon wiosenny nadchodzi średnio 10 do 14 dni wcześniej niż 20 lat temu. Wszystkie te czynniki z kolei mogą wydłużać sezony szczytowe alergii oraz częstość występowania i czas trwania zaostrzeń objawów u alergików1,6.
Alergie układu oddechowego, które mogą nasilać się przy zmianach klimatu, zwykle powodują szereg objawów ze strony górnych dróg oddechowych, takich jak katar, kichanie, zaczerwienienie i swędzenie oczu. Szczególnie powszechne w okresach drastycznych zmian temperatury są zaostrzenia alergicznego nieżytu nosa, mogą na to wpływać trwające zmiany klimatu, chociaż badania są wciąż w toku1,3,6.
Zanieczyszczenie powietrza i alergie
Poprzez zwiększenie zanieczyszczenia powietrza i pogorszenie jego jakości, zmiany klimatyczne mogą również wpływać na osoby z alergiami oddechowymi. Jest to szczególnie widoczne w przypadku gęsto zaludnionych miast, gdzie zarówno produkcja pyłków, jak i zanieczyszczenia są nasilone przez „efekt wyspy ciepła”, czyli sytuację, w której budynki i inne powierzchnie pochłaniają i zatrzymują ciepło.
Ciągła emisja gazów cieplarnianych do środowiska przyczynia się do wzrostu temperatury, a tym samym może prowadzić do zmian średniej wilgotności powietrza oraz intensywności i częstotliwości zjawisk klimatycznych. Wszystko to bezpośrednio wpływa na obecność alergenów w atmosferze, co z kolei prowadzi często do nasilania objawów u osób cierpiących na alergie oddechowe2,6.
Wzrost poziomu dwutlenku węgla w atmosferze może również działać jak nawóz dla roślin. Może to, w połączeniu z innymi zmianami środowiskowymi (takimi jak wzrost temperatury na świecie), nasilić produkcję pyłków – jednego z najczęstszych alergenów oddechowych6,8,9.
Jak radzić sobie z objawami alergii
Najlepszym sposobem radzenia sobie z objawami alergii jest unikanie kontaktu z alergenami. Ponadto postaraj się zachować wszelkie niezbędne środki ostrożności, niech twoje otoczenie będzie czyste, suche, dobrze wentylowane (bez kurzu, pleśni i pyłków), to pomoże uniknąć potencjalnych alergenów w domu1,10.
Możesz też popracować nad zdrowymi nawykami, takimi jak regularna kąpiel, pozwalająca usunąć alergeny z włosów i ciała pod koniec dnia. W przypadku kontaktu z alergenami, które wywołują objawy alergii, staraj się unikać dotykania twarzy i oczu, a następnie natychmiast umyj ręce. Co najważniejsze, zawsze należy skonsultować się z lekarzem lub alergologiem w celu uzyskania dokładnej diagnozy i planu leczenia, który może zakładać stosowanie doustnych leków przeciwhistaminowych, dostępnych bez recepty (jak Allegra®)11.